Κριτική: Ναύαρχος Νίκος Παππάς

Ναύαρχος Νίκος Παππάς

Το βέλος στην καρδιά της δικτατορίας

Τιμή batsioulas.gr:  15.36EUR
Τιμή καταλόγου:  17.07EUR
Στέφανος Καραγιάννης  
Απόσπασμα από την παρουσίαση στον Τρίλοφο Θεσσαλονίκης 28-4-2010 ....Τελικά πρέπει να πω συνειδητά ή όχι ο Γκορτζής γράφει μάλλον ένα χρονικό στον τύπο εκείνων των βιβλίων της εποχής της Τουρκοκρατίας που γαλουχούσαν τους Έλληνες, σαν το Χρονικό του Γαλαξιδιού ή τη Φυλλάδα του Μεγαλέξαντρου. Βρίσκω ακριβώς πως θα 'ταν ωραίος σαν τίτλος -αν και ο όρος είναι σήμερα παρεξηγήσιμος: φυλλάδα, παλιοφυλλάδα- να λέγεται το βιβλίο του "Η Φυλλάδα του Νίκου Παππά". Θα ανταποκρινόταν, νομίζω, πιο πολύ στο μύθο του Ναυάρχου! Και κάτι άλλο, φιλολογικό πάλι, υπάρχει για το τέλος. Στο γραφτό του ο συγγραφέας δεν τα πάει καλά με τα κόμματα, κυριολεκτικά, αλλά και μεταφορικά. Κρατώντας το δεύτερο (αλλά μη νομίσει ότι του συγχωρώ το πρώτο, που από δασκαλίστικη κακή συνήθεια με παίδεψε στο διάβασμα!) πρέπει να πω ότι λοιπόν ο Γκορτζής έγραψε ένα βιβλίο μακριά από κάθε κομματική οπτική, άρα ένα "ελληνικό" βιβλίο! "Ωραίος σαν Έλληνας", που λέει κι ο Εγγονόπουλος, αυτός, που ο χαρακτήρας του σφυρηλατήθηκε σε δύσκολες περιστάσεις και μέσα στο ευγενικό πνεύμα της ελληνικής ναυτοσύνης, όπως προσωποποιόταν στο πρότυπο του Νίκου Παππά, αφήνει παρακαταθήκη στους μεταγενέστερους, αλλά πρώτα πρώτα στους άδειους από ιδέες και πίστη σημερινούς, σ' εμάς, τη βίβλο του, συναξάρι της ζωής του Νίκου Παππά, αλλά και της δικής του ζωής πολύτιμη κατάθεση. Πολύτιμος στα Αρχαία λέγεται τίμιος. Κι είναι πραγματικά, λοιπόν, μια τίμια φωνή και το βιβλίο του μια τίμια πράξη." Στέφανος Καραγιάννης Φιλόλογος
Τάσος Αναστόπουλος  
Τι ξέρουν οι Έλληνες για το Βέλος; Κατά κανόνα ελάχιστα και αυτά κυρίως αφορούν τον κυβερνήτη του, τον αντιπλοίαρχο τότε και ναύαρχο τώρα, Νίκο Παππά. Ήταν όμως το Βέλος απλώς το προσωπικό εγχείρημα ενός ανώτερου (την εποχή της χούντας) αξιωματικού του πολεμικού ναυτικού; Σηματοδοτούσε μια ριζοσπαστική αντίδραση του στρατού προς το καθεστώς της χούντας; Τι πιθανότητες υπήρχαν για την ανατροπή της δικτατορίας και γιατί δεν έγινε εφικτό αυτό; Ο ανθρώπινος παράγοντας εξαντλείται στο πρόσωπο του Νίκου Παππά; Ποιος ήταν ο ρόλος και η συνεισφορά του πληρώματος από τους αξιωματικούς μέχρι τους απλούς ναύτες; Ποια ήταν η μετέπειτα πορεία τους; Βρήκε αυτό το εγχείρημα τη θέση που του άξιζε μέσα στην αφήγηση της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας; Όλα αυτά όλα τα ερωτήματα δεν μπαίνουν από απλή περιέργεια, αλλά αποκτούν σημασία σήμερα, όταν μέσα σε μια ατμόσφαιρα γενικής έκπτωσης αξιών και προτύπων αναρωτιόμαστε συχνά αν όλα όσα κατά καιρούς πιστέψαμε ήταν ανάξια λόγου και αν τελικά έχουν απομείνει αλώβητα κάποια εθνικά πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς τη στιγμή που κυριαρχεί ο αγοραίος και ανέξοδος «πατριωτισμός». Τα ερωτήματα αυτά μπορούν να απαντηθούν μόνο από κάποιον που έζησε αυτή την εμπειρία και τη μετασχημάτισε σε αξιακό υπόδειγμα και τρόπο ζωής. Από την άποψη αυτή θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που συνάντησα και γνώρισα τον συνδημότη αντιναύαρχο ε.α. Κωστή Γκορτζή, μέλος του πληρώματος του Βέλους και συνδέθηκα μαζί του κατ’ αρχήν με τη σχέση του συνεργάτη στην έκδοση του Κάτοικου αλλά κυρίως με ειλικρινή φιλία και εκτίμηση. Πιστεύω ότι οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έβαλα και η ολοκληρωμένη γνώση για το ιστορικό γεγονός της ανταρσίας του Βέλους και τη συνεισφορά του Νίκου Παππά ως εν ζωή ιστορικού προσώπου βρίσκονται μέσα στο βιβλίο «Ναύαρχος Νίκος Παππάς. Το Βέλος στην καρδιά της δικτατορίας» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μπατσιούλα. Το βιβλίο αυτό του Κωστή Γκορτζή αποτελεί πηγή ιστορικής γνώσης από πρώτο χέρι και διασώζει με υποδειγματικό τρόπο ένα πολύ σημαντικό ιστορικό γεγονός άξιο να θεωρείται ως συμβολή στο κεφάλαιο της εθνικής μας αξιοπρέπειας. Τάσος Αναστόπουλος, Πανεπιστημιακός
Γιώργος Πήττας  
Το βιβλίο κατέπλευσε εδώ και λίγες μέρες στο σπίτι. Έχω πέσει με τα μούτρα στην ανάγνωση, οφείλω να σου πω ένα δυο πράγματα όμως από την αρχή. Εδώ και αρκετά χρόνια, δυσκολεύομαι -χωρίς να το θέλω- να ολοκληρώσω οποιαδήποτε ανάγνωση βιβλίου στην γλώσσα μας. Δυστυχώς. Δεν το λεω ούτε από σνομπισμό ούτε από διάθεση απαξίας. Αντίθετα, διψάω για εκείνο το βιβλίο, μυθιστορία, ποίηση ή οτιδήποτε που θα καταφέρει να με "αρπάξει από τα μούτρα" και θα με πάρει μαζί του. Ειδικά, όταν εμπλέκονται στο όποιο ανάγνωσμα βιωματικά στοιχεία των συγγραφέων με πιάνουν σχεδόν υστερικές κρίσεις καθώς κατά σχεδόν απόλυτο κανόνα κυριαρχεί ο ανεξέλεγκτος ναρκισσισμός και αυτοθαυμασμός. Το βιβλίο σου φίλε Κωστή, όχι απλά με έχει πάρει "από τα μούτρα" αλλά μου στερεί και ώρες ύπνου εφ' όσον αφού διαβάσω δυστυχώς διακεκομμένα ένεκα φόρτου εργασίας- το βράδυ αναλογίζομαι ξανά και ξανά τα όσα καταγράφεις με τόσο καλά Ελληνικά, τα όσα καταθέτεις με τρόπο που περιποιεί τιμή αλλά και επαναφορά ολική σε ένα Ήθος Ελληνικού αρώματος προ πολλών χρόνων ξεχασμένο και καταχωνιασμένο κάτω από τόνους ευκολίας, αγοραίας αντίληψης, του αχταρμά δηλαδή που πλέον κυριαρχεί "καθ' άπασαν την επικράτειαν". Το βιβλίο σου, με ταξιδεύει σε μια Ελλάδα με Έλληνες που πρόλαβα να γνωρίσω και που τώρα πια μοιάζουν με εξωτικά στοιχειά. Πάντα βέβαια, αυτοί οι Έλληνες ήσαν λίγοι. Αλλά, η σημαίνουσα διαφορά, είναι πως -τότε-τα σκουπίδια δεν έπαιζαν το πρώτο βιολί όπως τώρα, με αποτέλεσμα, αυτοί, οι λίγοι να μπορούν με την παρουσία τους, τον λόγο τους, το έργο τους, να επιδρούν. Το βιβλίο σου είναι σημαντικό, σημαντικότατο, όχι μόνο ως ιστορική καταγραφή –σε αυτό το σημείο είναι πολύτιμο- αλλά και ως κατάθεση ενός κώδικα Αξιοπρέπειας που στις μέρες μας είναι περίπου αδύνατον να κατανοηθεί. Γιατί, τόσο οι Αξίες όσο και τα Πρέπει με την έννοια του Κώδικα τιμής για την Συνύπαρξη των Ανθρώπων έχουν τρωθεί, φοβάμαι ανεπανόρθωτα. Ως βιβλίο, αν και προϊόν ενός «μη συγγραφέα» όπως ο ίδιος λες, είναι συναρπαστικό-μου θύμισε λίγο τις σελίδες του «Η γένεση του Νεοφασισμού στην Ελλάδα» του αείμνηστου δημοσιογράφου Γιάννη Κάτρη που είχα διαβάσει πριν από πάρα πολλά χρόνια και με είχε συνεπάρει με την κινηματογραφική σχεδόν γραφή του-κάτι που διακρίνει και το δικό σου πόνημα. Μακάρι, πολλοί νεόκοποι αυτοαποκαλούμενοι ή και χειροκροτούμενοι συγγραφείς να είχαν στην πένα τους ένα ελάχιστο ποσοστό από τον δικό σου σεβασμό στην αφήγηση, στη διαχείριση της πλοκής, στην ίδια τη γλώσσα. Σε ευχαριστώ, Γιώργος Πήττας, δημοσιογράφος, 13-4-2010
Αντώνης Κακαράς  
Κωστή καλησπέρα Τέλειωσα πριν λίγο το βιβλίο σου και σου γράφω δυό λόγια όσο έχω νωπές τις εντυπώσεις και τα συναισθήματα. Πρέπει να σ' ευχαριστήσω όχι γιατί είσαι ανθρώπινος στο κείμενο ούτε γιατί απέφυγες πειρασμούς για υπερβολές (έτσι κι αλλιώς εκείνες οι πράξεις σας ήταν πάνω από τις προβλέψιμες, άρα υπερβολικές για τα συνηθισμένα, γι' αυτό και μεγαλειώδεις). Δε σ' ευχαριστώ επίσης που το 'γραψες, όφειλες να το κάνεις και σωστά έπραξες. Δύσκολος φίλε ο ρόλος σου, γιατί η απλότητα στην παράθεση τέτοιων πράξεων απαιτεί γνώση (την έχεις) θέληση (επίσης) μνήμες (αυτές κι αν έχεις) ικανότητα (το απέδειξες) γλαφυρότητα (ωραίος) κι έτσι τα 'πες όλα όμορφα κι ωραία και έδωσες και απαντήσεις σ' όλους όσους φθόνησαν τον άντρα και τους συντρόφους του (εσάς) και όχι μία, αλλά πολλές φορές, επεδίωξαν να σας πλήξουν. Σ' ευχαριστώ λοιπόν Κωστή γιατί τέτοια κείμενα χρειάζονται, όχι μόνο στο δύσκολο χώρο των ένστολων μα και στον ακόμα δυσκολότερο των υπολοίπων. Αντώνης Κακαράς 17-4-2010
Δημήτρης Ρίγγος  
(Αποσπάσματα από την παρουσίαση του βιβλίου) Δια μέσου του Κώστα Γκορτζή γνώρισα τον Ναύαρχο Νίκο Παππά. Αρχικά από τις ατέλειωτες και γλαφυρές ιστορίες του Κώστα και στη συνέχεια ζωντανά στα Γρεβενά το 2006 στα πλαίσια της Ναυτικής Εβδομάδας, όταν ο Νίκος Παππάς μς έκανε την τιμή να παρευρεθεί στις γιορταστικές εκδηλώσεις. Όταν ο Κώστας Γκορτζής μιλούσε ή μιλάει για τον κυβερνήτη του Νίκο Παππά, για το Πολεμικό Ναυτικό, τα Ελικόπτερα, το αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ, τη φουρτουνιασμένη θάλασσα και τον πολιτισμό της θάλασσας, γίνεται άλλος άνθρωπος. Μετουσιώνεται, εκστασιάζεται, σου δίνει την εντύπωση ότι ζεί σε άλλο κόσμο. Ναί! Ζεί σε άλλον κόσμο, στο δικό του, τον ιδανικό, τον δίκαιο, τον αντικειμενικό. Ο Παππάς, για τον Γκορτζή ήταν πραγματικός Κυβερνήτης. Άριστος ναυτικός, δίκαιος διοικητής, τολμηρός, ψύχραιμος, ριψοκίνδυνος, αγαπητός στους υφιστάμενούς του, άριστος δάσκαλος της ναυτοσύνης, της αστρονομικής ναυτιλίας και των μυστικών της θάλασσας. Πες, πες, όμως, ο Γκορτζής, στο δικό μου υποσυνείδητο, η εικόνα του σκληροτράχηλου, τραχιού και ατρόμητου καπετάνιου άρχισε να μπερδεύεται με τους αγαπημένους μου πειρατές, κουρσάρους και θαλασσοπόρους των παιδικών μου χρόνων. Να με συμπαθάτε αλλά, εγώ τους έχω σε ιδιαίτερη εκτίμηση γιατί ήξεραν να παίρνουν το δίκαιό τους με το σπαθί τους. Όπως και ο Παππάς βέβαια. Διαβάζοντας το βιβλίο του Κώστα Γκορτζή διαπίστωσα ότι αυτοί οι δυό είναι σχεδόν ίδιοι. Ιπποτικοί, οραματιστές, δίκαιοι, αντικειμενικοί, επαναστάτες, γεμάτοι καυστικό χιούμορ και ευαισθησίες, ονειροπόλοι, εραστές μιας ιδανικής κοινωνίας χωρίς υποκρισία και ψευτιά, ασυμβίβαστοι, με άμετρη φιλοπατρία, με απαρασάλευτες ηθικές αρχές, γεμάτοι με ανθρώπινες και ηθικές αξίες, έτοιμοι και ετοιμοπόλεμοι για άλλες θυσίες χάριν της πατρίδας. Αυτοί είναι οι δύο Ναύαρχοι της ζωής μου, δάσκαλος και μαθητής, ήρωας και συγγραφέας, αλεπού και αλεπουδάκι, ένα δίδυμο εκρηκτικό, που στο βιβλίο αναδεικνύονται ως δύο προσωπικότητες που η μια συμπληρώνει την άλλη. Τα εκάστοτε πληρώματα των καραβιών που κυβέρνησαν τους αναγνώριζαν ως άντρες, τους θαύμαζαν ως ναυτικούς και τους σέβονταν ως κυρίους. Μάθε να προφέρεις σωστά την πραγματικότητα, έλεγε ο Ελύτης. Αυτό ακριβώς κάνει με το βιβλίο του ο Κώστας Γκορτζής. Προφέρει σωστά την πραγματικότητα. Υπάρχουν φαίνεται στιγμές που ο άνθρωπος συναντιέται με την ιστορία. Και αυτοί συναντήθηκαν. Υπάρχουν στιγμές που πρέπει κανείς να πεί το μεγάλο ναι ή το μεγάλο όχι. Και αυτοί είπαν το όχι στη χούντα των συνταγματαρχών. ........ Στα "φοβάμαι" του ποιήματος του Μανώλη Αναγνωστάκη και στους προβληματισμούς του Κώστα Γκορτζή στον πρόλογο αυτού του βιβλίου, θέλω να προσθέσω τα δικά μου "φοβάμαι": Φοβάμαι την κοινωνία όπου πλανάται μια γενική άφεση αμαρτιών, όπου ο ένας συγχωρεί τον άλλον με αβάσταχτη ελαφρότητα, για να είμαστε στο τέλος όλοι ένοχοι, συνένοχοι και αμαρτωλοί. Φοβάμαι την κοινωνία της συνενοχής και τους συνένοχους ανθρώπους γιατί ανάμεσά τους οι πραγματικοί ένοχοι γίνονται εξαιρετικά δυσδιάκριτοι. Φοβάμαι την κοινωνία όπου δεν υπάρχει η σωστή έννοια της τιμωρίας και η ατιμωρησία πάει να γίνει κεκτημένο δικαίωμα. Φοβάμαι τους ανθρώπους της ήσσονος προσπάθειας για το μέγιστο αποτέλεσμα. Φοβάμαι τους ανθρώπους που έχουν κάνει αυτοσκοπό το εύκολο χρήμα, το εύκολο κέρδος, το υπερκέρδος, τον ευδαιμονισμό, τον ηδονισμό. Φοβάμαι τους ανθρώπους που δεν ψάχνουν για ιδανικά, ανθρώπινες και ηθικές αξίες, που δεν ενδιαφέρονται πια ούτε για ένα ζευγάρι ιδανικά έστω και μεταχειρισμένα, όπως έλεγε ο Ίψεν. Φέτος φοβάμαι περισσότερο. Η μόνη μας ελπίδα είναι να πιστέψουμε ότι αρχή κάθε σωτηρίας είναι η αυτοκριτική. Ο Γκορτζής το κάνει από τον Πρόλογο του βιβλίου του. Δημήτρης Ρίγγος, Καθηγητής Εντατικής Ιατρικής, τ.Νομάρχης Γρεβενών
Παρουσίαση 1 ως 5 (από 5 κριτικές) Αποτελέσματα:  1 
Εισαγωγή Κριτικής:
Όνομα:
Επίθετο:
e-mail*:
Αξιολόγηση: Δεν μου αρέσει Μου αρέσει
Το e-mail σας δεν θα εμφανίζεται στις σελίδες μας και ζητείται για λόγους ασφαλείας.
Οι εκδόσεις Ν. & Σ. Μπατσιούλας δεν θα χρησιμοποιήσουν τα προσωπικά σας δεδομένα χωρίς την άδειά σας.
Για περισσότερα δείτε εδώ:  Προσωπικά δεδομένα